Via de authentieke rode ophaalbrug en toegangspoort wandelen we Vesting Bourtange binnen. Achter de vestingmuren treffen we een andere wereld aan. De wereld van officierswoningen, soldatenbarakken, kanonnen en secreten (houten toilethuisjes). Van levensecht nagespeelde veldslagen tot het sfeervolle marktplein met haar kenmerkende eeuwenoude Lindebomen. We zijn er al snel achter: in en om deze Groningse vesting is ontzettend veel te zien en te doen.

Vesting Bourtange

Zo namen we na het beklimmen van de steile houten trap een kijkje in de Standerdmolen. We ontdekten waarom de constructie van Het Nieuwe Kruithuis zo bijzonder is (gaan we niet verklappen) en zagen we op het plein ‘Het Houten Paard’, een martelwerktuig van vroeger. Wanneer je wilt kun je samen met een hostess een wandeling door dit sfeervolle dorp maken (hoewel de grachten en muren anders doen vermoeden heeft Bourtange nooit stadsrechten gehad). De boeiende verhalen van de gidsen laten het verleden tot leven komen. Maar uiteraard kun je ook zelf ten strijde trekken, gewapend met een plattegrond en brochure kom je een heel eind.

Terwijl de kinderen voor ons uit rennen over de vestingwallen, genieten wij van het uitzicht. Over de daken van de huizen kunnen we prachtig uitkijken over de omgeving. Een vergezicht waarin Koniks (paarden) en koeien tevreden grazen. Je kunt hier mooie fietstochten en / of wandelingen maken. Net buitende vesting bijvoorbeeld, sieren het Soldatendijkje en een sluis het vlakke landschap. Waar vroeger soldaten de wacht hielden, is tegenwoordig de Steenanjer te bewonderen. Een beschermd en zeldzaam plantje dat je nauwelijks meer in Nederland zult vinden. Wanneer je wilt, kun je de schoonheid van Bourtange zelfs vanaf het water bewonderen. Bij vestingboerderij De Sikkepit kun je kano’s en roeiboten huren.

Strategische locatie

Tussen 1972 en 1992 werd Bourtange (Gronings: Boertang) op basis van oude kaarten en tekeningen teruggebracht naar de situatie van 1742, toen de vesting haar grootste omvang had bereikt. De reconstructie van dit uniek historisch verdedigingswerk was inclusief een kunstmatig gecreëerd moeras. Het was namelijk dankzij deze ‘Natte Horizon’ dat vesting Bourtange nooit in beslag werd genomen.


Eeuwen terug was een groot deel van Oost-Groningen moerasgebied (het Bourtangerveen), dat een mooie natuurlijke barrière tegen vijandelijke troepen vormde. Door het moeras liep slechts één smalle zandrug, tange, van Nederland naar Duitsland. De Spanjaarden gebruikten deze route onder meer om het Spaansgezinde Groningen te bevoorraden vanuit Duitsland. Door het bouwen van deze vesting, op de enige plek waar de tange zo breed was dat twee karren elkaar net konden passeren, hoopte de prins de weg te blokkeren en zodoende de stad Groningen te isoleren.


Door de jaren heen werd Bourtange voortdurend verstrekt. Echter, doordat het moeras droog kwam te liggen en de vuurkracht van geschut groter werd, nam de militaire betekenis van de vesting steeds verder af. De bezetting werd ingekrompen en meer burgers vestigden zich binnen de wallen. In 1851 werd de ooit zo belangrijke vesting officieel opgeheven.

Heden

Vandaag de dag zijn er in Bourtange zijn een viertal gebouwen (musea) te vinden die je bezoek compleet maken. Terra Mora, Museum “De Baracquen”, Het Synagogaal Museum en de Kapiteinswoning, allemaal vertellen ze iets over het leven in deze vroegere vesting. Vondsten die tijdens de reconstructie gevonden werden en een authentiek ingericht soldatenverblijf laten weinig tot de verbeelding over. Entree tot de vesting zelf is gratis, maar voor deze musea moet betaald worden. Een combinatie-entreekaart is in het informatiecentrum te koop (€ 22 voor een gezin).


Naast historische bezienswaardigheden en musea, zijn er rondom het plein leuke winkeltjes te vinden waar je souvenirs, kleding en oud Hollands snoep kunt kopen. Wat eten of drinken kan in ’s Lands Huys en bruin café ’t Oal Kroegje, ongeacht het seizoen is altijd wel eentje geopend. Midden in de vesting zijn Vestinglogementen te vinden. In deze oude barakken kun je slapen in een heuse (gemoderniseerde) bedstee en ervaar je hoe het is om een vestingbewoner te zijn.

Evenementen

Met een rauwe stem schreeuwt de bevelhebber orders naar zijn troepen.
De manschappen werken zich al kruipend omhoog, hun wapens achter zich aan slepend over de vestingwal.
Kanonnen donderen, musketten knallen.
Piekeniers marcheren statig voorbij, hun meterslange spiesen in de aanslag.
De slag is begonnen.

Eén keer per jaar staat vesting Bourtange een weekend lang in het teken van een bijzonder evenement: De Slag om Bourtange. Honderden re-enactors (acteurs) laten de geschiedenis herleven door middel van een fascinerend, visueel spektakel. Meer dan 400 deelnemers, 27 kanonnen en honderden musketten zorgen voor een ongeëvenaard schouwspel, compleet met kampementen en het leven van toen.

Naast al dit oorlogsgeweld, kun je in Bourtange ook feest vieren. Tijdens het Magisch Samhain vormen elfen, heksen en demonen het decor voor een spannende nacht waar de magie alom aanwezig is (neem een lantaarn / zaklamp mee). Liever op pad bij zonlicht? Een aantal keer per jaar staat de vesting vol met kramen, zijn er gezellige terrasjes, is er muziek en vermaak voor de kinderen. Elk seizoen kent haar eigen specifieke markt met bijpassend thema.

Ondanks dat het hier op sommige dagen toeristisch kan zijn, naast Nederlanders tref je hier opvallend veel Duitsers en Engelsen, kom je in het vestingdorp geheel tot rust. Er zijn veel afgezonderde (zonnige) hoekjes en genoeg bankjes om te picknicken of in alle rust de sfeer in je op te nemen. Kanongebulder heeft plaatsgemaakt heeft voor vogelgezang. Behalve op zon- en feestdagen: in het seizoen vindt er op deze dagen namelijk een demonstratie kanonschieten plaats. Dan schieten de kanonniers er lustig op los met historisch geschut. Welkom in 1742.


Tekst en fotografie: 4kidsopreis

Misschien heb je ook wat aan deze tips...

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *