De titel heeft je wellicht op het verkeerde been gezet, maar Boheems Zwitserland is een landstreek in het noorden van Tsjechië. Het is een prachtig natuurgebied waar het Elbezandsteengebergte haar stempel drukt op de omgeving. In 2000 werd Boheems Zwitserland uitgeroepen tot Nationaal Park. Een jong natuurpark, waar eeuwenoude rotsformaties, kloven en ruïnes verborgen liggen. Vanwege de gunstige ligging ten opzichte van Nederland (net over de grens bij Duitsland) én de ruige natuur, was de knoop snel doorgehakt. Nationaal Park Boheems Zwitserland, Tsjechisch: České Švýcarsko, werd onze eerste stop tijdens ons roadtrip avontuur door Tsjechië en Slowakije.
Wandelen
Ondanks dat het een toeristisch gebied is, valt één ding meteen op. Of eigenlijk twee dingen: de rust en ruimte. Gezellige dorpjes, uitgestrekte groene heuvels en grillige rotswanden voeren de boventoon; we zijn meteen verliefd op de sprookjesachtige omgeving waarin we beland zijn. De vele wandelroutes in het natuurpark, verraden al wat de meeste mensen hier komen doen. Inderdaad: wandelen. Dat is ook onze bedoeling, want er bevinden zich hier een aantal prachtige natuurverschijnselen en lopen is de enige manier om er te komen. Helaas zijn niet alle wandelingen geschikt om met (kleine) kinderen te doen. Vanwege de steile klimmen en soms lange afstanden zullen bepaalde routes gewoonweg te zwaar zijn. Toch vonden we een paar mooie wandelroutes die we graag met jullie delen (ook zonder kinderen overigens stuk voor stuk aanraders).
1. Wandelen door kloven en langs rivier de Kamenice
Dit is een mooie wandelroute door de Edmundkloof (‘Stille Kloof’) en Wilde Kloof (‘Divoka’) en ook geschikt voor gezinnen. De route loopt langs de rivier de Kamenice met haar watervalletjes en stroomversnellingen, die tussen torenhoge, bijzonder gevormde zandsteenrotsen door stroomt. Het pad is hier en daar mooi aangelegd, maar verder bestaat het uit rotsen en stenen. Prima te doen, ook voor kinderen, maar stevige (wandel)schoenen zijn wel aan te raden. Verdwalen kan niet: er is maar één, goed gemarkeerde route.
De kloven liggen tussen de plaatsen Hřensko en Mezní Louka. Ons plan was om in Hřensko te beginnen aan de wandeling en te eindigen in Mezní Louka. Maar omdat er in Hřensko meerdere populaire wandeling starten, bleek het er een drukte van jewelste. Parkeren ging daar dan ook niet meer lukken (vol=vol principe), dus besloten we te parkeren bij Hotel Mezní Louka. Op dat moment wisten we niet zeker of de route ook in tegengestelde richting gelopen kon worden, dus namen we eerst de ‘Hřenský Expres’ (treintje) terug naar beneden. Naar het centrum van Hřensko. Niet gepland, maar een leuk begin van onze tocht! Tip: parkeer echt alleen op de daarvoor aangegeven plekken en koop een parkeerkaartje, anders eindig je je dag met een wielklem!
Het is heerlijk lopen in de schaduw van de bomen. Na elke bocht worden we getrakteerd op een ander mooi uitzicht. Er is weinig fantasie nodig om de rotsen om ons heen tot leven te wekken; gezichten en dierenkoppen houden zich schuil in de rotswanden. Wie goed kijkt zal ze zeker ontdekken. Het pad gaat bergopwaarts, maar van echt klimmen is geen sprake. We zijn zeker niet de enigen die deze wandeling maken, maar de schoonheid van de omgeving doet alles om je heen even vergeten.
Veerbootjes
Na een klein uurtje lopen arriveren we bij de veerbootjes, een aangename afwisseling tijdens het lopen. We kopen kaartjes en kunnen meteen aan boord. Met een vaarboom leidt onze veerman het groene bootje geruisloos door de Edmundkloof. Dit is echt genieten. Onderweg blijkt onze veerman een goede gids. En wanneer hij ons met de punt van zijn vaarboom op een draak tussen de rotsen wijst en niet veel later een geheime waterval te voorschijn tovert, weten we dat dit 20 minuten vol historie en fantasie gaan worden. Wanneer het einde in zicht komt, veel sneller dan we hadden gewild, begint onze vriendelijke veerman op zijn mondharmonica te spelen. De melodie weerkaatst tussen de wanden van de Stille Kloof. Kippenvel. Het boottochtje eindigt bij een restaurant, waar het heerlijk toeven is aan de rivier. Erg leuk voor kinderen: zij kunnen hier hun eigen braadworst roosteren op een vuur.
Na een verkoelend drankje vervolgen we onze tocht door uit de rotsen gehakte tunnels en over houten steigers aan rotswanden, om vervolgens bij een tweede veerbootje uit te komen. Hier geen kassa, maar er moet wel betaald worden aan de veerman om aan boord te mogen. Neem dus contant geld mee. Kronen of Euro’s, kan allebei. Wederom een heerlijke boottocht, van een kwartier deze keer. De Wilde Kloof is eveneens indrukwekkend, met rotswanden van 150 meter hoog laat de natuur zich ook hier van haar beste kant zien.
Mezní Louka
Daarna volgt het zwaarste stuk. De benen worden al wat moe en we moeten nog wel even. Wanneer we het einde van de wandelroute bereiken, kunnen we even pauzeren bij een rivierbedding. De kids vermaken zich prima bij het water. Hoewel de route hier officieel stopt, zijn we zijn er nog niet. Er volgt een steile klim naar Mezní Louka. We verlaten de rivier en de kloof. Het dennebos waar we in terecht komen is kaal en er liggen veel omgewaaide bomen. Niet het mooiste stuk van de route. Het is dan ook even doorbijten om te kunnen eindigen waar begonnen; Hotel Mezní Louka, met een leuk restaurant en speeltuin.
Tijdsindicatie: volgens het kaartje dat we kregen, zou je er zonder pauzes zo’n twee uur over moeten doen. Wij deden er in totaal vier en een half uur over, inclusief pauzes en wachten op de veerboot. De totale lengte van deze route is zo’n 6,5 kilometer.
Tip: andersom lopen kan wel degelijk, je loopt dan van Mezní Louka naar Hřensko: dat is bergafwaarts en loopt makkelijker! Bovedien begin je dan met het minst mooie stuk. Start je hier ga dan aan de linkerkant van Hotel Mezní Louka het bos in en volg de blauwe route tot je bij de rivier komt. Ga hier rechts en volg nu de rode route. Vanuit Hřensko kun je ook weer met het treintje (of de bus) terug naar ‘boven’.
2. Pravčická brána
Dé toeristische trekpleister van het Nationaal Park Boheems Zwitserland is Pravčická brána. Deze natuurlijke zandstenen brug mag zich met een spanwijdte van 26 meter en een hoogte van 16 meter, de grootste natuurlijke brug van Europa noemen. Wil je de brug en het aan de voet gelegen Valkennest (Sokolí hnízdo) bezoeken, dan vergt dat wel wat inspanning. Je hebt twee opties: of de wat minder steile, maar langere route vanuit Mezní Louka (6,5 kilometer) of de kortere, maar steile klim vanuit Hřensko (4 kilometer). Uiteraard kun je ook van de ene naar de andere plaats lopen, via de Pravčická brána. Je kunt deze route ook combineren met bovenstaande wandeling langs de rivier de Kamenice, maar dat zouden wij met kinderen niet aanraden.
Wij hebben zelfs even getwijfeld of we deze route, naar de Pravčická brána, met de kinderen konden doen. De verhalen zijn wisselend, maar dat het zwaar zou zijn was wel duidelijk. Ook was het tijdens ons verblijf erg warm, dat loopt ook niet heel fijn. Toch besloten we er voor te gaan, mocht het te zwaar worden zouden we terug gaan. Zo gezegd zo gedaan. We besloten voor de kortste en dus steilste route vanuit Hřensko te gaan, zowel heen als terug. Dus over de route vanuit Mezní Louka kunnen we niets zeggen.
Indrukwekkend
Over de 4 kilometer lange klim deden we uiteindelijk een uur en drie kwartier. Het was inderdaad steil en pittig: het pad gaat, op een enkel stukje na, alleen maar omhoog. De eerste 1,5 kilometer volg je vanuit Hřensko een smal grindpad langs de doorgaande weg. Bij het kruispunt Tři Prameny sla je linksaf het bos in. Hier stoppen de bus en het treintje ook, dus dit stuk zou je ook op die manier kunnen afleggen. Scheelt toch weer 1,5 kilometer. De pad gaat van grind naar een pad gemaakt van rotsenblokken, naar een pad van los zand. Eén ding hebben ze gemeen: het is alles behalve vlak. De kinderen vinden het best zwaar, maar kunnen het door regelmatig te stoppen en te drinken goed volhouden. Langzaam maar gestaag komen we dichter bij. En als we de Pravčická brána dan ineens voor ons zien, is dat een mooi moment. Dit bijzondere natuurverschijnsel, ontstaan door watererosie, was elke gelopen meter waard. Ook het Valkennest is zonder enige twijfel indrukwekkend te noemen. Het totaalplaatje is er eentje om nooit meer te vergeten.
Magisch
Eenmaal boven kun je nog verder, maar dan moet je entree betalen. Achter de poortjes zijn een restaurant en kiosk te vinden waar je onder andere drinken en ijsjes kunt kopen. Dat hebben we wel verdient! Geheel in stijl eten we een ijsje ónder de Pravčická brána. Vanaf hier heb je niet alleen een spectaculair zicht wanneer je boven je kijkt, ook het uitzicht is vanaf deze plek schitterend. Nadat we bijgekomen zijn lopen we via trappen naar het allerhoogste punt, vanaf waar we een nóg mooier uitzicht hebben op de brug en de omgeving. Omdat we een uur voor sluitingstijd (18 uur) boven waren, valt het met de toeristen reuze mee. Zo kunnen we een half uur voor sluitingstijd in alle rust genieten van deze bijna magische plek. We snappen wel waarom de regisseur van de film ‘The Chronicles of Narnia’ hier opnames heeft gemaakt. In de film zal je de brug zeker herkennen, overigens wel bedekt onder een laagje sneeuw. Hoewel de acteurs in de desbetreffende scène óver de Pravčická brána lopen, is dat niet toegestaan. Ook voor de acteurs werd geen uitzondering gemaakt: zij werden later met behulp van digitale technieken aan de beelden toegevoegd.
Omlaag gaan we bijna een keer zo snel, maar altijd verkijken wij ons er weer op hoe zwaar afdalen eigenlijk is. We gingen dus zeker niet fluitend de berg af, maar dat we ons doel bereikt hadden gaf veel energie. Deze route is goed te doen met kinderen, die van ons waren ook zeker niet de enige. Maar een pittige klim is het wel. Je zult zelf moeten inschatten of jullie kinderen dit aan zouden kunnen. Of net als wij een poging moeten wagen en kijken hoe ver je komt. Rustig aan en dan kom je er wel. Zware arbeid loont!
3. Hrad Falkenštejn
In het dorpje Jetřichovice kwamen we in een prachtig stukje natuur terecht. Grote, verweerde rotsblokken leken als paddenstoelen uit de grond geschoten. Op de bordjes zagen we dat er een wandeling van zo’n 600 meter gemaakt kon worden, naar Hrad (ruïne) Falkenštejn. Leuk! Dus wandelschoenen aan en gaan. Het pad begint vlak en leidt ons langs een prachtig oud, statig kindertehuis. Het lichtroze gebouw werd in de jaren ’20 gebouwd voor de kinderen van gezinnen uit industriegebieden. Hier konden ze vakantie vieren in de schone lucht en natuur. Het gebouw is indrukwekkend en tegelijkertijd doet het wat ‘spooky’, aan zo verlaten in het bos.
Trappen
Het ontspannen wandelingetje dat we voor ogen hadden, werd al snel weer een steile klim de berg op. Met behulp van trappen deze keer. Een beetje naïef van ons natuurlijk om in dit gebied een vlak pad te verwachten. Ontelbare traptreden brengen ons in een rap tempo naar de top van de berg, een hele klim. Recht omhoog, langs hoge rotswanden en tussen smalle rotsspleten door. Dat hadden we zeker niet verwacht voordat we aan deze wandelroute begonnen. Wat een avontuur!
Het indrukwekkende uitzicht dat je van boven hebt liegt er niet om. Voor de ruïne zelf hoef je deze klim niet te maken, daar was jammer genoeg nog amper iets van te zien. Later lazen we op internet dat dit pad wel gevaarlijk is. Vermoedelijk omdat er hier mensen omgekomen zijn, want wij hebben het verder niet als heel gevaarlijk ervaren. Gewoon goed opletten, vooral bij het laatste stuk waar je daadwerkelijk de ruïne opklimt. Onze dochter van net 2, gek op traplopen overigens, liep het grootste gedeelte van de route zelf. Zonder problemen. Net als de andere drie kids. Door de hoogte hier en daar wel een beetje spannend, maar dat maakte het juist ook weer leuk. Via de andere kant van de berg zijn we weer terug gelopen. Een pad zonder trappen.
Tip: vanaf het kindertehuis kun je ook naar Mariina Vyhlídka lopen. Een avontuurlijk pad brengt je boven op een hoge rotspunt, waar je vanuit een open hut 360 graden in het rond kunt kijken (wij hebben deze route zelf niet gelopen).
Ook deze plek bevestigd wat we inmiddels al te weten waren gekomen: Nationaal Park Boheems Zwitserland is een heerlijke plek en magisch mooi.
Tekst en fotografie: 4kidsopreis
